साउन २३, काठमाडौं । साउनमा हरियो, पहेंलो र रातो चुरापोते एवं कपडा लगाउनुको पनि आफ्नै अर्थ रहेको पाइन्छ। हरियोलाई प्रेम र वातावरणको, रातोलाई सौभाग्यको एवं पहेंलोलाई पवित्रताको प्रतीकको रुपमा लिइन्छ । ‘यसकारण पनि साउन महिनामा हरियो, पहेंलो रातो सम्मिश्रण गरी लगाउने चलन स्थापित हुंदैगएको छ । रंगीचंगी चुरापोते र कपडासँगै साउन महिनामा हातभरी मेहन्दी लगाउने चलन पनि छ । यसै विश्वासका साथ पनि नेपाली विवाहित तथा अविवाहित महिलाहरूको लागि साउन महिना विशेष रहेको बुझ्न सकिन्छ ।
ज्योतिस शास्त्र अनुसार साउनमा हरियो रंग बुधबाट प्रभावित हुने गर्छ । त्यसैले बुधबाट प्रभावित हुने हरियो चुराले हाम्रो भावना नियन्त्रण गर्ने काम गर्छ भन्ने विश्वास पनि रहि आएको छ । यससंगै श्रृङ्गार सामग्री व्यापारीहरूको लागि पनि यो महिना विशेष लाभदायी मानिन्छ ।
यो साउन महिनाभर गाउँ शहरका महिलाहरूका हात मेहन्दी र हरियो,पहेंलो रंगीबिरंगी चुराले सजिएको देख्न सकिन्छ । हरियो, रातो, पहेंलो चुरा, पोते, हातमा मेहन्दी, र शरिरमा लुगा पनि हरियो नै देख्न पाइन्छ ।
नेपाली महिलाहरूले यो महिनालार्इ निकै नै उत्साहका साथ मनाउने गर्छन् । यो महिना भरी हरीयो रंगले विशेष महत्व राख्दछ । आफन्तलाई भेट्न जांदा महिलाहरुले एक अर्कालाई हरियो चुरा टिका लगायत श्रृंगारका सामग्री उपहार साटासाट गर्छन् साथै एक अर्कामा माया साटासाट गर्ने माध्यम पनि बनेको छ यो महिना ।
आजभोली भने हातमा मेहन्दी लगाउनु र चुरा लगाउनु फेसन पनि बन्दै गएको छ। धार्मिक विश्वास नभर्इ कतिले फेसनको रूपमा पनि यो महिनालार्इ भड्किलो पार्दै गएका छन् ।
साउन महिनामा खासगरी हिन्दु धर्मावलम्बीहरुले भगवान शिवको पूजा आराधना र बर्त बस्ने परम्परा छ । खासगरी महिलाहरु शुद्ध शाकाहारी खाना खाने अथवा यो महिनाको सोमवार ब्रत बस्ने गर्दछन् । आजभोली त महिला माात्र हैन पुरुषहरु पनि साउनको महिमा गाउने अनि ब्रत बस्ने गरेको यदकदा सुन्न सकिन्छ ।
पार्वतीले साउन महिनाभरि निराहर रही कठोर व्रत बसेर भगवान शिवलाई प्राप्त गरेको धार्मिक विश्वास छ । त्यसैले पनि महिलाहरुले यसलाई बढी महत्वको साथ धार्मिक र सांस्कृतिक रुपमा यो महिनालाई बढी महत्व दिएको पाइन्छ । र यो महिना व्रत बस्नाले अविवाहित नारीहरूले महादेव जस्तो पति पाउनुका साथै विवाहित महालाहरूको पतिको आयू लम्बिने पनि र्धािमक विश्वास रहेको छ ।