काठमाडौं । महिलालाई सबल बनाउने प्रयास व्यवहारभन्दा बढी भाषण बनिरहेका बेला कतिपय महिलाले भने आफ्नै मेहनतबाट आफूलाई सक्षम बनाइरहेका छन् । त्यसकै एक उदाहरण बनेकी छन् पाल्पाको एक ग्रामीण भेगकी गोमा थापा । एकदशकअघि पोखरा झरेकी गोमा एक त्यस्तै पौरखी महिला बनेकी छिन् । जसले कठिनाइ हुँदाहुँदै पनि अध्ययन र पर्यटन व्यवसायलाई सँगसँगै लगिन् । भरिया र पथप्रदर्शक हुँदै अहिले उनले आफ्नै ट्रेकिङ कम्पनी काठमाडौंमा संचालन गरिरहेकी छन् ।
महिलाले चाहे भने गर्न नसक्ने कुरा छैन । अरूले होइन आफैले गर्छु भनेर लाग्ने हो भने र अरूले बाटो देखाए पनि कुलो खन्ने काम त आफ्नै हो भन्छिन्– गोमा थापा । यो आत्मविश्वासले भरिएको भनाइ राख्ने उदाहरणीय महिला हुन्–पाल्पा कुसुमखोलाकी गोमा थापा । ११ कक्षामा अध्ययन गर्दा गोमा एक दशकअघि गाउँकी एक दिदीसँग पोखरा हानिएकी थिइन् ।
आँट गरेर घरबाट निस्किएकी गोमाको पोखरामा पदयात्रा तथा व्यावहारिक जीवनको तालिम लिएपछि उनको व्यावसायिक यात्रा सुरु भयो । उनी भन्छिन्–घरबाट आँट गरेर निस्केकी हुँ । महिलाहरू पछि पर्नुको कारण पुरुषले भन्दा महिलाहरू आफूले गर्दा नै हो ।’ तालिम लिइसकेपछि गोमा ट्रेकिङ गइन् । तालिममा सबैले गरेजस्तै गोमाले पनि भारी बोकेर र तालिमका विभिन्न आयामलाई निरन्तरता दिँदै अघि बढिन् । उनले अरुको तुलनामा छिटै तालिम प्राप्त गरिन् । गोमा अरु भन्दा चाँडै गाइड कम्पोटर भएर काम गर्न सक्षम भइन् । काठमाडौंमा आउँदा पनि उनी पूर्णरूपमा गाइडको काम गर्न सक्षम भैसकेकी थिइनन् । तथापि ट्रेकिङ कम्पनीले बोलाएपछि उनले काम थालिन् । गोमाले कामका साथमा अध्ययनलाई पनि निरन्तरता दिइन् । पर्यटकहरू निदाएपछि मध्यरातमा पढ्ने गोमा परीक्षाको पन्ध्र दिन अगाडिसम्म ट्रेकिङमै व्यस्त हुन्थिन् । अहिले गोमाले स्नातकोत्तरसम्मको अध्ययन पूरा गरिन् ।
पाल्पा कुसुमखोलाबाट सुरु भएको गोमाको यात्रा पोखरा हुँदै उनी हाल काठमाडौंमा गाउँकै दिदीसँग मिलेर ट्ेरकिङ कम्पनी खोलेर व्यावसायिक जीवन बिताइरहेकी छिन् । गाउँमा पर्यटक नै नदेखेकीे गोमालाई पोखरामा आएर अंग्रेजी सुन्दा हाउगुजी जस्तो लाग्थ्यो । अहिले अंग्रेजी बोलेर काम गर्दा र ट्रेकिङका क्रममा विश्वभरिका मान्छेसँग भेट्दा गोमालाई अचम्मै लाग्छ । गोमाले जीवनको बाँकी यात्रा पनि ट्रेकिङमै बिताउने योजना बनाएकी छिन् ।
(नेपाली बीबीसीमा प्रसारित भिडियो सामग्रीको सहयोगमा तयार गरिएको रिपोर्ट)